Ga je mee op reis door Exodus?
De prekenserie die we gaan houden in de Stadshartkerk en Veenhartkerk in het najaar van 2020 is al verfilmd. En wat voor een film! Als je de trailer bekijkt, zie je flitsende beelden met een te gekke soundtrack eronder. Stoere krijgers met zwaarden, een spannend plot. De hoofdpersoon wordt aangekondigd met een zware, bombastische stem: "One was chosen to change the world". Eén persoon is uitgekozen om de wereld te veranderen: Mozes. De film? Exodus.
Exodus is niet alleen een film, maar ook een Bijbelboek. We behandelen dit complete Bijbelboek in het najaar. Na een aantal thematische jaren, nu dit: een aangrijpend verhaal in één boek. Exodus is een boek met een belangrijk deel van de ontstaansgeschiedenis van Israël, het volk van God. Het volk dat wordt bevrijd en uitgeleid uit Egypte naar een nieuwe bestemming.
Maar, we gaan ontdekken dat het verhaal Exodus en Gods volk ook ons verhaal is. In deze serie hopen we het verhaal van Exodus te ontdekken, te groeien in onze bewondering en aanbidding van God, en te vieren dat God degene is die ons wegleidt uit ons Egypte, uit gebondenheid, weg van duisternis, van zonde en ons binnenleidt in het licht; in zijn aanwezigheid, in een relatie met hem.
In de zomer van 2020 was er een aflevering van het TV-programma 'De Slimste Mens' waar ophef over ontstond. Waarom? Er kwam een quiz-vraag en het antwoord was het Bijbelboek Exodus. Waarop Maarten van Rossem - hij mag in het programma z'n zegje over van alles doen - de kans greep om kritiek te leveren op de Bijbel. 'Krankjorum dat boek' was de uitspraak waar de ophef over ontstond.
We zullen niet snel zeggen dat de hele Bijbel krankjorum is maar er staan wel een paar spannende en bizarre verhalen in Exodus. Krankjorum zo je wilt. Maar, wel op een goede manier. Het belooft een mooie, verdiepende en soms spannende serie te worden. Reis je mee?
Bekijk hieronder een introductie op het Bijbelboek Exodus:
Ga naar aflevering 1
Aflevering #1 - De missieExodus 3We starten de reis en stappen meteen een aangrijpend verhaal binnen; het volk Israël wordt in Egypte al 400 jaar uitgebuit en gedwongen tot slavernij. Maar dan wordt Mozes geboren. Als Joods jongetje is hij zijn leven niet zeker, door een list blijft hij leven en groeit hij op als prins op aan het Egyptische hof. Geconfronteerd met zijn afkomst en de heftige situatie van zijn volksgenoten draait de prins door en slaat een Egyptenaar dood. Mozes vlucht de woestijn in; wat valt er van hem nog te verwachten? Juist daar verschijnt God aan Mozes en geeft hij hem de missie om de Israëlieten te leiden naar hun vrijheid. Deze uitdaging wijst Mozes een aantal keer af. Hij gelooft niet in zichzelf, maar ook niet in zijn volk. Dit verhaal van de roeping van Mozes bepaalt ons niet alleen bij Gods plan voor Mozes en het volk, maar ook bij onze eigen missie. En wat haalt God uit de kast, net als bij Mozes – want hij ging uiteindelijk, om ons op weg te helpen? Download kringpaper #1 (PDF)
Ga naar aflevering 2
Aflevering #2 - De laatste plaagExodus 11 en 12Als de farao van Egypte blijft weigeren om het volk Israël te laten gaan, dan komt God op voor zijn volk Israël dat als slaven wordt misbruikt. Dat gebeurt op een ingrijpende manier: de eerstgeboren van de Egyptenaren verliezen door een engel van God hun leven. Maar de engel gaat voorbij aan de deuren van het het volk Israël. Pesach betekent dan ook ‘overgeslagen’. Wat heeft dit ongemakkelijke verhaal vol geweld ons vandaag te zeggen? Download kringpaper #2 (PDF)
Ga naar aflevering 3
Aflevering #3 - De doortochtExodus 13 en 14De bevrijding is werkelijkheid geworden. God heeft het volk Israël bevrijd van de onderdrukking van Egypte. Ze vertrekken, overladen met geschenken op weg naar een nieuwe bestemming. God, zijn naam is ‘Ik zal er zijn’ (HEER), reist met hen mee. Maar al snel krijgt de Farao spijt en trekt hij met een leger de woestijn om zijn slaven terug te halen. Het volk komt klem te zitten tussen een zee en het vijandige leger. Wat er dan gebeurt is fantastisch verhaal voor kinderbijbels en Hollywood-producties: God maakt een weg door de zee; het volk ontsnapt en het leger van de Farao komt om in de golven. God de HEER bevrijdt! Deze bevrijding, uittocht en doortocht vormen een model van hoe God steeds weer in de geschiedenis acteert. Bij Jezus’ leven, dood en opstanding gebeurt het weer. Zowel in het Oude als het Nieuwe Testament houdt verlossing in dat God opstaat als de grote voorvechter voor zijn mensen; mensen ‘onder de plak’ vandaan halen en voeren naar een nieuwe relatie met God.Download kringpaper #3(PDF)
Ga naar aflevering 4
Aflevering #4 - De aanvechtingExodus 16Het volk Israël wordt door God bevrijd van de Egyptische onderdrukking. God heeft op een wonderlijke manier een weg door de zee gemaakt. Maar een nieuwe vijand doemt op aan de horizon: de woestijn. Want de reis naar een nieuw land gaat door een kurkdroge woestijn. Honger en dorst doen het volk aan twijfelen aan God: is Hij nog steeds met ons? Zijn we alleen op reis, of gaat God werkelijk met ons mee? Lees de preek #4 van Marten(PDF)
Download kringpaper #4(PDF)
Ga naar aflevering 5
Aflevering #5 - De tien regelsExodus 20Bij de berg Sinaï hebben God en het volk een ontmoeting om nooit te vergeten; vuur, rook, oorverdovend geluid en een krachtige stem. Hier sluiten God en het volk een verbond. Wereldberoemd en van ongekende invloed zijn de ‘tien geboden’, geschreven op twee stenen door God zelf en vervolgens door Mozes aan het volk gegeven. God heeft het volk bevrijdt en geeft vervolgens deze leefregels. In totaal zijn er maar liefst 613 geboden en verboden. Enkele hiervan heeft Jezus later zelf uitgelegd of zelfs aangescherpt. Ze zijn samengevat in het gebod van de liefde: heb God lief en je naaste als jezelf. Dat is mooi gezegd, maar christenen hebben soms een ambivalente houding ten opzichte van al die wetten in het Oude Testament. Gelden ze nog voor christenen? Hoe verhouden ze zich tot de christelijke vrijheid?
Download kringpaper #5(PDF)
Ga naar aflevering 6
Aflevering #6 - De verbeeldingExodus 32Iedere dag doen we het: we vormen beelden in ons hoofd. We hebben droombeelden, pessimistische beelden of optimistische beelden: het kan van alles zijn. Ook bij God vormen we ons een beeld. Wat stel jij je voor bij God? Wat is jouw beeld van God? In deze aflevering zien we het volk Israël letterlijk een letterlijk beeld maken, een gouden kalf. Waar zijn ze mee bezig? Hoe reageert God? En: wat heeft dit verhaal ons vandaag te zeggen?
Download kringpaper #6(PDF)
Ga naar aflevering 7
Aflevering #7 - De onthullingExodus 33,18-23; 34,1-10 en 34,29-35Joan Osborne zingt in ‘What if God was One of Us’ het regeltje ‘If God had a face, what would it look like’? Ongeveer hetzelfde vraagt Mozes zich ook af. Hoe dat zover is gekomen? Nou, terwijl Mozes op de berg het verbond tussen God en zijn volk op schrift stelt, maakt het volk een gouden kalf. Ze overtreden de geboden van God al, terwijl de inkt van het verbond - de afspraak tussen God en het volk - nog niet is opgedroogd. God reageert furieus en straft het volk. Bovendien laat God Mozes weten dat ze zelf maar naar hun nieuwe land moeten gaan, maar hij gaat niet meer mee. Mozes vraagt om vergeving en herinnert God aan zijn beloften. God komt erop terug; hij vernieuwt het verbond en belooft toch mee te zullen gaan. En dan vraagt Mozes of hij God mag zien. God stemt toe; maar alleen Mozes. Het volk moet op afstand blijven. Op de berg komt God naast Mozes staan; hij mag God van achteren zien. En dan legt God zijn karakter uit, zijn naam: hij is liefdevol, genadig, geduldig, trouw en waarachtig. Prachtig, maar tegelijkertijd zegt hij ook: ik ben ook rechtvaardig; ik kan de zonde niet door de vingers zien. Na deze ontmoeting daalt Mozes - inclusief een vernieuwd verbond - de berg af. De glans van God straalt letterlijk af op zijn gezicht; ze moeten er een doek overheen doen zo fel. Hoe leren we God kennen in deze spannende onthulling? Wat zegt bijvoorbeeld die spanning tussen Gods genade en zijn rechtvaardigheid ons? Kunnen wij God zien zoals Mozes? Hoe dan?
Download kringpaper #7(PDF)
Ga naar aflevering 8
Aflevering #8 - De ontmoetingExodus 40Afstand en nabijheid wisselen elkaar af in Exodus. God wil dichtbij komen, maar vaak keert het volk Israël zich af van God waarop God zich vervolgens terugtrekt. Het einde van Exodus is één en al nabijheid en het hoogtepunt: God komt wonen onder zijn volk. En zijn mensen - het volk Israël - ontvangt Hem graag, zijn Aanwezigheid vult de tabernakel. Deze ontmoeting wijst vooruit naar Jezus, het Licht voor de volken. In Jezus komt God op aarde wonen.
Download kringpaper #8 (PDF)
Ga naar kijk- en leestips
Kijk- en leestips
Lees het Bijbelstudie-boekje 'Met God in de woestijn' over Mozes en de tabernakel van Henk Binnendijk.
Bekijk de recente Hollywood-film Exodus- Gods and kings van Ridley Scott.
Bekijk de animatie-serie van the Bible Project over Exodus voor een samenvatting van het bijbelboek Exodus:
ContactDe prekenserie en deze site met materiaal voor persoonlijke verwerking of in de huiskring is een initatief van de Stadshartkerk en Veenhartkerk. Heb je een vraag of heb materiaal / suggesties voor deze prekenserie? Stuur een email naar lars@stadshartkerk.nl
.